Luyện thi THPT quốc gia môn Sinh: Phân biệt đột biến gen và đột biến nhiễm sắc thể

Luyện thi THPT quốc gia môn Sinh: Phân biệt đột biến gen và đột biến nhiễm sắc thể

Vấn đề phân biệt	Đột biến gen	Đột biến nhiễm sắc thể
Khái niệm	- Là sự biến đổi một hay một số cặp nuclêôtit trong gen. - Có 3 dạng đột biến điểm: + Mất 1 cặp nuclêôtit. + Thêm 1 cặp nuclêôtit. + Thay thế 1 cặp nuclêôtit.	- Là những biến đổi trong cấu trúc hoặc số lượng NST. - Có 2 dạng đột biến NST:   + ĐB cấu trúc NST: gồm mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn, chuyển đoạn.   + ĐB số lượng NST: gồm thể lệch bội và thể đa bội.
Cơ chế phát sinh	- Bắt cặp không đúng trong nhân đôi ADN (không theo NTBS), hay tác nhân ĐB xen vào mạch khuôn hoặc mạch đang tổng hợp. - Phải trải qua tiền đột biến mới xuất hiện đột biến.	- Do mất, lặp, đảo hay chuyển vị trí của đoạn NST, do sự chuyển đoạn diễn ra giữa các NST không tương đồng. - Do sự không phân li của cặp NST trong quá trình phân bào.
Đặc điểm	- Phổ biến. - Làm thay đổi số lượng và trật tự sắp xếp các cặp nuclêôtit trong gen. - Đột biến lặn không biểu hiện thành kiểu hình ở trạng thái dị hợp tử.	- Ít phổ biến. - Làm thay đổi số lượng và trật tự sắp xếp các gen trên NST. - Biểu hiện ngay thành kiểu hình.
Hậu quả	- Làm gián đoạn 1 hay 1 số tính trạng nào đó (Gen → mARN → Prôtêin → tính trạng). - Ít ảnh hưởng đến sức sống và sự sinh sản của sinh vật.	- Làm thay đổi 1 bộ phận hay kiểu hình của cơ thể. - Ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức sống và sự sinh sản của sinh vật.
Vai trò	Cung cấp nguồn nguyên liệu chủ yếu cho quá trình tiến hoá và chọn giống.	Cung cấp nguồn nguyên liệu thứ yếu cho tiến hoá và chọn giống.