Ôn thi đại học môn Văn: Tác phẩm vội vàng của tác giả Xuân Diệu:
Xem thêm: Phân tích bài thơ "Vội vàng"
Thiên nhiên hùng vĩ trong tác phẩm "Việt Bắc"
Xem thêm: Phân tích bài thơ "Vội vàng"
Thiên nhiên hùng vĩ trong tác phẩm "Việt Bắc"
Đề bài: Phân tích khổ thơ sau:
“Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng
Cho chuếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi
- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!”
1. Mở bài:
Ngày Xuân Diệu mới xuất hiện trên thi đàn Việt Nam, nhà phê bình Hoài Thanh đã có một đánh giá rất xác đáng "Xuân Diệu say đắm tình yêu, say đắm cảnh trời sống vội vàng". Có lẽ cái nét đặc sắc ấy của hồn thơ Xuân Diệu được biểu hiện đầy đủ nhất trong bài thơ "Vội vàng", mà đoạn bình giảng dưới đây là đoạn hay nhất của bài thơ.
.jpg "Tác phẩm vội vàng: Ôn thi đại học môn Văn")
2. Thân bài:
Bài thơ "Vội vàng" nằm trong tập "Thơ thơ", xuất bản năm 1938, là bài thơ tiêu hiểu của tập thơ nói riêng, của hồn thơ Xuân Diệu nói chung. Cả bài thơ thể hiện một nhân sinh quan mang ý nghĩa nhân bản sâu sắc. Thiên đường là ở ngay trên mặt đất chúng ta với biết bao điều hấp dẫn và quyến rũ. Vì vậy, hãy yêu mến, hãy gắn bó và sống hết mình với cuộc sống thực tại đầy tươi vui này. Nó bộc lộ niềm ham sống, khát sống, tận hưởng đến vô biên và tuyệt đích của thi nhân. Nó làm ta nhớ tới câu thơ nổi tiếng của Tago "Ta muốn uống cạn cái ly tràn đầy sự sống".
Ở phần trên của bài thơ, thi sĩ luận giải cho người đọc thấy được tạo hoá có sinh ra con người để mãi mãi hưởng lạc thú ở chốn trần gian này đâu. Đời người ngắn ngủi, tuổi xuân có hạn và thời gian trôi đi vĩnh viễn không trở lại "giục giã" chúng ta phải "nhanh lên", "vội vàng lên" để tận hưởng bữa tiệc của trần gian khi mà "mùa chưa ngả chiều hôm", khi mà xuân đang non. xuân chưa già:
"Mau đi thôi mùa chưa ngả chiều hôm
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn"
"Ở trên, tác giả xưng "tôi" để đối thoại với đồng loại, ở dưới lại xưng "ta" để đối diện với sự sống" (Chu Văn Sơn). Giữa những câu thơ dài, đột ngột xen vào một câu thơ rất ngắn, chỉ có ba chữ "ta muốn ôm". Câu thơ như thắt ngang giữa bài làm ta liên tưởng đến vòng tay đang ôm bó, níu giữ, quấn quýt "cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn", non tơ của nhà thơ. "Mơn mởn" là từ láy rất gợi cảm và giàu ý nghĩa diễn tả. Nó gợi cảm giác sự vật, cây cối đang ở độ non mướt, tươi tốt đầy sức sống:
"Ta ôm bó cánh tay ta làm rắn
Làm dây da quấn quýt cả vườn xuân
Không muốn đi, mãi mãi ở vườn trần
Chân hoá rễ để hút mùa dưới đất"
(Thanh niên)
Lần theo bước chân "vội vàng", cuống quýt và trái tim "say đắm", "nồng nàn", "tha thiết" với sự sống của thi nhân, ta bước vào một thế giới đầy ắp những hình ảnh sinh động, đẹp đẽ của mùa xuân và cuộc đời:
"Ta muốn riết mây đưa và gió lượn
… cắn vào ngươi"
Một đoạn thơ ngắn mà có tới bốn, năm từ "ta muốn" được lặp đi lặp lại như nhịp điệu hối hả, như hơi thở gấp gáp của thi nhân. Nó đã nói lên được cái ham muốn khát thèm đến hăm hở, cuồng nhiệt của nhà thơ. Nhất là mỗi lần điệp, lại đi liền với một động từ chỉ trạng thái yêu đương mỗi lúc một mạnh mẽ, nồng nàn hơn “ôm" - "riết" - "say" - "thâu", để cuối cùng là một tiếng kêu của sự cuồng nhiệt, đắm say thể hiện niềm yêu đời, khát sống chưa từng có trong thơ ca Việt Nam “Hỡi xuân hồng! Ta muốn cắn vào ngươi".
Dưới ngòi bút của Xuân Diệu và trong ánh mắt "xanh non", "biếc rờn" của thi sĩ, mùa xuân hiện lên rõ rệt và sống động như có hình có dáng, có hồn có sắc. Mùa xuân như môi, như má của một người thiếu nữ trẻ trung, tràn trề nhựa sống và đẹp xinh, trinh nguyên đang rạo rực yêu đương, hay như một quả chín ngọt thơm trong vườn. Đứng trước cái hấp dẫn của mùa xuân, cuộc sống, thi sĩ hình như không nén nổi lòng yêu đã đi đến một cử chỉ cũng thật đáng yêu:
"Ta muốn cắn vào ngươi"
Hay:
"Mặt trăng của mẹ
Mẹ nâng trên tay
Mặt trăng tươi thế?
Mẹ cắn vào đây"
(Hôn con - Anh Thơ).
Có lẽ trong các bài thơ của Xuân Diệu trước Cách mạng thì đây là những vần thơ Xuân Diệu nhất. Vì mỗi câu, mỗi chữ đều mang hơi thở nồng nàn, đắm say, ham sống của "một nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới". Mới từ điệu tâm hồn, cách cảm, cách nghĩ đến cách đặt câu, dùng từ. Ngay cả liên từ "và" được dùng có vẻ thừa thãi nhưng cũng đã thể hiện được một cách đậm nét cái "tôi" của Xuân Diệu. Nghĩa là làm nổi rõ được cái cảm xúc tham lam, ham hố đang trào lên mãnh liệt trong trái tim yêu đời của Xuân Diệu.
Câu thơ :
"Cho chuếnh choáng mùi thơm
… Cho non nê thanh sắc của thời tươi",
mới đọc qua tưởng như là một câu văn xuôi tầm thường, nhưng thực ra lại rất thơ. Điệp từ "cho" với nhịp độ tăng tiến nhấn mạnh các cấp độ khát vọng hưởng thụ đạt đến độ thoả thuê, sung mãn, trọn vẹn. Và với chữ "hồng" độc đáo rất gợi hình, gợi cảm, với một loạt từ láy tính từ "chuếnh choáng", "đã đầy", "no nê", chỉ cảm giác về hưởng thụ vật chất cụ thể trong nghệ thuật ẩm thực kèm theo trong câu thơ trên, nhà thơ không chỉ đã diễn tả được ý thơ ấy (thoả thuê, sung mãn) mà còn gợi cho ta ý nghĩ: thế giới này vừa hiện ra như một người tình hồng hào sức xuân mà thi sĩ là một tình nhân đắm say, vừa được bày ra như một bữa tiệc lớn với những thực đơn đầy của ngon vật lạ và thi nhân là một thực khách đang trong trạng thái khát thèm đến cháy lòng.
3. Kết bài: Xuân Diệu đã có lần viết: "Tôi gửi tâm hồn tôi cho những người trẻ tuổi và nhất là trẻ long, những "Thơ thơ"' cũng là những cái bỏng lưỡi hay những cơn buốt môi, vì đã uống tham vào suối của mặt trời, đã ăn hàm hồ vào suối xuân... Và khi người ta đã xua tan không còn khát them, là lúc người ta không còn vui sống nữa". Và vì vui sống mà Xuân Diệu "say đắm với tình yêu và hăng say với mùa xuân, thả mình bơi trong nắng, rung động với bướm chim, chất trong tim mấy trời thanh sắc" (Thế Lữ).
Đăng nhận xét