Luyện thi đại học môn Văn:
Đề bài : Văn hào Nga Léptônxtôi nói “Lý
tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lý tưởng thì không có phương hướng kiên định,
mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”. Phát biểu suy nghĩ của anh, chị
về vấn đề này.
Mở bài
Một chiếc
thuyền sẽ trôi lay lắt trên dòng sông mù sương, chẳng bao giờ có thể tìm được một
bến đậu bình an, tươi sáng, nếu không có một bánh lái vững vàng, đúng đắn. Cũng
như vậy, một con người sẽ khó có được một cuộc sống có ý nghĩa, đáng tự hào, nếu
như thiếu một lý tưởng cao đẹp. Để khẳng định vai trò vô cùng to lớn có ý nghĩa
quyết định của lý tưởng đối với một cuộc đời, nhà văn Nga vĩ đại Lép-Tôn-xtôi
đã nói: “Lý tưởng là ngọn đèn chỉ đường.
Không có lý tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng
thì không có cuộc sống”.
Thân bài
1. Thế nào là lý tưởng? Vì sao lý tưởng
là ngọn đèn? Những quan niệm chưa đúng về lý tưởng.
- “Lý tưởng là tư tưởng và mục đích
được coi là cao nhất, tốt đẹp nhất cần đạt đến” (Từ điển tiếng
Việt). Như vậy lý tưởng là mục đích, ước mơ, nó có ý nghĩa định hướng cho cuộc
sống con người, giúp con người có khát vọng lớn lao, nghị lực phi thường để vượt
qua mọi gian nan, khổ ải, mọi cám dỗ tầm thường để vươn tới những sự nghiệp có
ích, cao cả. Lý tưởng trở thành kim nam châm, ngọn Hải đăng hướng dẫn con tàu
cuộc đời chúng ta đi đúng hướng không bao giờ lạc đường giữa đại dương mênh
mông của cuộc sống không ít giông tố bão bùng. Ngọn Hải đăng ấy còn rọi chiếu
ánh sáng lên từng ý nghĩ, việc làm của mỗi bản thân chúng ta. Lý tưởng sẽ làm
cho cuộc sống của mỗi con người chúng ta thú vị, phong phú, sinh động, lấp lánh
sắc màu như cây cỏ xanh tươi được tắm nắng mặt trời. Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí
Minh, vị anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới, ngay từ thuở thiếu thời
đã có “một ham muốn, ham muốn tột bậc là
làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai
cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành” và sau này Người cũng luôn
luôn mang trong tim niềm khát khao cháy bỏng là tìm một “Hình” mới của nước, một
hình thái mới của chế độ nhằm đưa lại hạnh phúc cho toàn thể dân tộc. Chính lý tưởng cao đẹp ấy, khát vọng cháy bỏng ấy, đã giúp
Người đi khắp chân trời Châu Mỹ, Châu Âu, không bao giờ lầm đường, lạc lối và
cho Người một nghị lực phi thường “Một viên gạch hồng chống lại cả mùa băng
giá” của thành Ba Lê đầy gió tuyết. Nhà thơ Tố Hữu “lá cờ đầu của nền thơ ca
cách mạng Việt Nam”, một vị lãnh tụ cao cấp của Đảng đã có lần tâm sự: nếu
không gặp được lý tưởng của Đảng thì may lắm ông cũng chỉ là người vô tội và đời
ông sẽ khô như “cây sậy bên đường” “Đâu dám ước làm hoa thơm trái ngọt”; “sẽ chết lặng im như con chim không bao giờ
được hót. Một tiếng ca lảnh lót cho đời”. Lý tưởng cách mạng đã trở thành “ngọn đèn chỉ đường”, chiếc bánh lái giúp
cho con thuyền thơ của ông đi đúng đường, đúng hướng: “Thuyền bơi có lái qua giông tố; không lái thuyền trôi lạc bến bờ”.
Trong
cuộc cách mạng giành chính quyền, trong cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mĩ
và ngay nay, trong sự nghiệp xây dựng đất nước giàu mạnh, có biết bao con người
nhờ mang trong mình một lý tưởng, ước mơ đúng đắn, cao cả mà họ đã làm cho tuổi
thanh niên của mình không phải bình thản trôi qua vô vị mà bước kế bước vững
vàng tới tuổi thanh xuân huy hoàng và tráng lệ. Đó là những Lý Tự Trọng, Võ Thị
Sáu, Bế Văn Đàn, Nguyễn Viết Xuân, Nguyễn Văn Trỗi, Vũ Thị Tỵ, Cù Thị Hậu, Đào
Thị Hào, Nguyễn Tử Quảng, Nguyễn Thanh Huyền, Hoàng Anh Tuấn …
Những điều
đã trình bày trên đây cho thấy lý tưởng quả đúng là vô cùng quan trọng, có ý
nghĩa “như ngọn đèn chỉ đường” cho mỗi
cuộc đời. Một điều cần phải khẳng định là lý tưởng sống của con người phải gắn
chặt với xã hội, với lợi ích của nhân dân, đất nước, thì lý tưởng đó mới cao cả,
mới thiết thực và đúng đắn. Đừng nhầm lý tưởng với tham vọng cá nhân tầm thường, những ham muốn độc ác, tội lỗi. Chẳng
hạn muốn mình nổi tiếng đã cố đạt được bằng mọi cách như các tên hôn quân, bạo
chúa trong lịch sử sẵn sàng chà đạp lên số phận mọi người để gặt hái “chiến
công” cho mình. Hay ngày nay có nhiều thanh niên khát khao làm giàu không chính
đáng, thích hưởng lạc nên đã lao vào những cuộc “đỏ đen” chơi đề, đánh bạc, trộm
cắp, cướp giật, miệt mài truy hoan thâu đêm suốt sáng trong các vũ trường, quán
Karaoke…
2. Vì sao cuộc sống thiếu lý tưởng không phải
là cuộc sống?
Cuộc
sống thiếu lý tưởng, hoặc lý tưởng viển vông, tách rời hiện thực, không nhằm
vào một cái gì có ý nghĩa cả, sẽ làm cho con người kém dần nghị lực, trở thành
lười biếng, bất lực, hoài nghi, ích kỷ và đau khổ. Cuộc đời của họ sẽ trở nên tẻ
nhạt, chán ngắt, héo hắt đến thảm hại và vô nghĩa lý biết chừng nào! Chẳng thế
mà nhà tỷ phú Bin-ghết, người được tuổi trẻ toàn nhân loại hết sức ngưỡng mộ vì
ý chí tiến thủ, khát vọng làm giàu chân chính, đã từng phát biểu: “Nếu cả đời chỉ cầu sự bình an, không bao giờ
để bản thân theo đuổi những mục tiêu cao hơn, không dám giang rộng cánh bay
lên, như thế thì cuộc đời chẳng còn ý nghĩa gì”.
3. Liên hệ bản thân
-
Anh chị đã ấp ủ cho mình ước mơ, lý tưởng gì? Vì sao anh, chị lại xác định cho
mình lý tưởng đó? Anh, chị sẽ hành động như thế nào để biến ước mơ của mình trở
thành hiện thực?
Kết luận
Văn hào nước Nga Xô Viết Mác-xim Gor-ki, khi nghĩ
về con người đã không nén nổi xúc động thốt lên “Con người! ôi hai tiếng ấy vang lên mới tự hào và kiêu hãnh làm sao!”.
Muốn cho con người mãi là bông hoa của Trái Đất, niềm tự hào của mỗi chúng ta,
hãy ấp ủ cho mình một lý tưởng cao quý và không ngừng chiến đấu cho lý tưởng
đó, để chúng ta được sống mãi trong lòng mọi người. Vì như văn hào Lỗ Tấn đã khẳng
định: “Người ta chỉ thực sự chết khi đã
chết hẳn trong trái tim của người đời”.
Đăng nhận xét