Luyện thi đại học: Phân tích nhân vật ông lái đò:
Nguyễn Tuân (….. tiểu sử) không chỉ say sưa với
những nét tính cách của sông Đà, mà ông còn hết lời ngợi ca nhân vật người lái đò. Đấy
cũng là một nhân vật rất hấp dẫn. Là người nghệ sĩ tài hoa suốt đời đi tìm cái
đẹp, nên dù chỉ miêu tả ông lái đò, Nguyễn Tuân cũng đã khắc hoạ thành một con
người lao động không những trí dũng tuyệt vời,
mà còn là một nghệ sĩ rất mực tài hoa trong công việc lao động sông nước, trong
nghệ thuật leo thác, vượt ghềnh của mình.
TB: 1. Trí dũng tuyệt vời
Nguyễn Tuân đã mô tả một cách hết sức sinh động, vừa trân trọng vừa yêu
thương cảm phục nhân vật ông lái đò rất hiên ngang trí dũng trong cuộc chiến đấu
với những con sông, con thác đầy hung dữ hiểm nguy. Cuộc vượt thác dưới ngòi
bút của Nguyễn Tuân diễn ra như một trận
đánh dữ dội có nhiều hồi, nhiều đợt, mỗi đợt có những thử thách ác liệt khác
nhau, dòng sông bày ra những thạch tận hiểm hóc khác nhau “Lúc này sông Đà
reo lên như đun sôi 1000, muốn hất tung đi cái thuyền đóng vai một nắp
ấm khổng lồ, đá ở đây từ ngàn năm vẫn mai phục trong lòng sông để vồ lấy con
thuyền,phối hợp với đá, nước thác eo hò làm thành viên cho đá”. Nhưng ông
lái đò vẫn không hề nao núng, trái lại, vẫn bình tĩnh chủ động chiến đấu một
cách dũng cảm như một vị trí chỉ huy trí dũng tuyệt vòi, điều khiển con thuyền
vượt qua các thác ghềnh như “phá cái trận đồ bát quái của dòng sông hung bạo,
dòng nước hùm beo luôn luôn tế mạnh trên sông Đà. Nhưng người lái đò vẫn cưỡi
lên thác đế cùng như cưỡi hổ”.
2. Tài hoa tuyệt vời:
Người lái đò sông Đà còn là con người tài hoa tuyệt vời. Sóng, thác sông
Đà rất khắc nghiệt. Chỉ cần người lái đò một phút thiếu chính xác, một tích tắc
thiếu bình tĩnh, nhỡ tay, hoa mắt là có thể bị trả giá bằng cả sinh mệnh của
mình. Nhưng sóng thác của sông Đà có hung dữ đến đâu cũng bị khuất phục bởi người
lái đò thời nay. Bởi người lái đò là một nghệ sĩ có nghệ thuật trở đò rất là diệu
tài hoa. Nghệ thuật ấy được biểu hiện rõ nhất ở khả năng nắm chắc quy luật tất
yếu của dòng sông Đà và nhờ thế mà người lái đò đã trở thành người tự do, người
chiến thắng. Người lái đò đã nắm chắc được binh pháp của thần sông, thần đá,
thuộc lòng các luồng sinh, luồng tử mà chủ động trong mọi tình huống. Lúc thì
cưỡi lên con thác nắm lấy bờm sóng mà phóng nhanh qua cửa tử, lúc lại ghì cương
đè sấn lên mà chặt đôi con thác”.
Ngày xưa Nguyễn Tuân bị xem là nhà văn có quan điểm duy mĩ. Ngày nay ông
đã hướng ngòi bút của mình đến những con người lao động để tìm ra vẻ đẹp tài
hoa, nghệ sĩ của họ trong công việc lao động đầy hiểm nguy nhưng cũng vô cùng
cao cả. “Trên vai người lái đò, có một khoanh bầm cứ nâu. Cái đồng tiền tụ máu ấy
là cái hình ảnh quý giá của một cái huân chương lao động siêu hạng tặng cho người
lái đò sông Đà” Cái vết bầm bỗng nhiên được nâng lên tầm anh hùng ca.
KL: Tóm lại người lái đò sông Đà đã kết tinh được những nét phong cách
nghệ thuật đặc sắc của Nguyễn Tuân. Đó là một nhà văn tài hoa, uyên bác, hiểu
biết nhiều lĩnh vực văn hoá, có ngôn ngữ, cách dùng hình ảnh độc đáo mới lạ, biến
hoá gợi cảm, giàu chất tạo hình. Bài kí làm cho ta yêu thêm vẻ giàu đẹp của
thiên nhiên, đất nước và càng yêu hơn nữa một nghệ sĩ tài năng - Nguyễn Tuân,
người đã hiến cho vườn văn học nước nhà những bông hoa tuỳ bút thật thắm sắc
ngát hương.
Đăng nhận xét